ျပည္သူေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ စနစ္တက်နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဒဏ္ခတ္တဲ့အေနနဲ႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အက္ဥပေဒကို သက္တမ္းတိုးဖို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္က တခဲနက္ ေထာက္ခံ အတည္ျပဳခဲ့ၾကတာပါ။
ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ တရားမွ်တ လြတ္လပ္ၿပီး အမ်ားပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျဖစ္မွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ဒီ အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို လက္မခံဘူးဆိုတာကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပသ တဲ့အေနနဲ႔ ခုလို စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မႈဥပေဒ သက္တမ္းတိုးဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီဥပေဒ ခ်မွတ္ႏိုင္ေရး အဓိက ႀကိဳးပမ္းခဲ့သူ ရီပတ္ဘလီကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နဲလ္ (Mitch McConnell) က မေန႔က အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ အခုလို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ ဖြ႔ြံၿဖိဳးေရးေကာင္စီ အစိုးရဟာ အဓိပၸာယ္မရွိတဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲအတည္ျပဳၿပီး အတုအေယာင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြက်င္းပဖို႔ ဆက္ၿပီး ႀကိဳးစားေနတုန္းပါပဲ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာပဲ က်င္းပက်င္းပ သံသယျဖစ္စရာ အေၾကာင္းတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ရွိေနပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဆက္ၿပီး ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ကိစၥပါ။ အခု ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုသစ္ေအာက္မွာ ဘယ္လို အစိုးရမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္လႈပ္ရွားႏုိင္ခြင့္ မရွိေအာင္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက တားျမစ္ထားပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ အႏိုင္ရထားတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကုိ သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ငန္းေတြ လႈပ္ရွားလို႔မရေအာင္ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ကိစၥပါ။ ေနာက္ တတိယအခ်က္ကေတာ့ စစ္အစိုးရ လက္ကိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကေန မၾကာေသးခင္တုန္းကပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဓိပၸာယ္မဲ့တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာပါ။ ဥပမာ - ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြျဖစ္တဲ့ လူထုစုေ၀းမႈေတြ လုပ္တာ၊ အလံ လႊင့္ထူကိုင္ေဆာင္တာ၊ ေၾကြးေၾကာ္သံ တိုင္တာေတြကို သူတို႔က ကန္႔ကြက္ထားတာမ်ိဳးေတြပါ။”
ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ သိသာတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မေတြ႔ရသလုိ ေနာက္ပိုင္းမွာ အခုထက္ပိုၿပီး လံုၿခံဳေရးအရ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က လုပ္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိတာကလဲ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နဲလ္က ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။
“ေျမာက္ကိုရီးယားကေန တရားမ၀င္ လက္နက္ေတြ သယ္ယူခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနအပါအ၀င္ ေျမာက္ကိုရီယားနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔အၾကား ဆက္သြယ္မႈေတြ လုပ္ေနတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္းေတြထဲကစၿပီး သတင္းေတြ ထြက္ေနခဲ့တာပါ။”
ဒီလို အေျခအေနေတြေၾကာင့္ အစိုးရတရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရဖို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ လိုခ်င္တဲ့အတိုင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဘယ္လိုမွ အသိအမွတ္ မျပဳသင့္ဘူးလို႔လဲ သူက ေျပာပါတယ္။
မၾကာခင္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ခုလို စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ လုပ္စရာ မလိုေတာ့မယ့္ အခ်ိန္တခု ေရာက္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္းလဲ မစၥတာ မက္ ေကာနဲလ္ က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဒဏ္ခတ္အေရးယူစရာ မလိုေတာ့မယ့္အခ်ိန္တခု မၾကာခင္မွာ ေရာက္လာဖို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါ တယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ အစပိုင္းႏွစ္ေတြက ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ့သလိုမ်ိဳး ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြလဲ အစိုးရရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈေတြေအာက္က လြန္ေျမာက္ၿပီး လြတ္လပ္ျခင္း အရသာကို ခံစားၾကရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မၾကာေသးခင္အခ်ိန္ေတြအထိ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရဟာ အာဏာကို စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ဆုပ္ကိုင္ေနတုန္းပဲ ျဖစ္သလို အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို အႏၱရာယ္ျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြကိုလဲ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေနတုန္းပါပဲ။”
Kentucky ျပည္နယ္ရဲ႕ ရီပတ္ဘလီကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာနဲလ္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ မေန႔က ေျပာသြားခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအက္ လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဥပေဒကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ ဒီပဲယင္း အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားခဲ့အၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဒီဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့တာပါ။
ဒီဥပေဒထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကုန္ပစၥည္းေတြ အေမရိကန္ႏုိင္ငံထဲ တင္ပို႔မႈကို တားျမစ္တာ၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေငြေၾကးဘဏ္ေတြကေန ေခ်းေငြနဲ႔ တျခား အေထာက္အပံ့ေတြ မယူႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ပင္တာ၊ အေမရိကန္ ဘဏ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သူတို႔မိသားစုေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္တာေတြ အျပင္ စစ္အစိုးရနဲ႔ သူ႔တို႔ မိသားစုေတြကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ခြင့္ဗီဇာ ပိတ္ပင္တာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အခုလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဒီဥပေဒကို သက္တမ္းတိုးဖို႔ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အလုပ္မျဖစ္ဘူးလို႔ အရင္က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုယ္တိုင္သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ ဗာဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္ရဲ႕ ဒီမိုကရက္တစ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ Jim Webb လဲ ပါ၀င္ပါတယ္။
ခုလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဒဏ္ခတ္တဲ့ ဥပေဒတရပ္ သက္တမ္းတိုးဖို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ တခဲနက္ ေထာက္ခံခဲ့တာကို အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ US Campaign for Burma အဖြဲ႔နဲ႔အတူ ျမန္မာ့ အေရးလႈပ္ရွားသူေတြကလဲ ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။
