ဒါ႐ိုက္တာဦးခင္ေဇာ္
အကယ္ဒမီပဲြကိုကိုယ္တိုင္ မသြားႏိုင္လို႔ တီဗီကေနၾကည့္တာ ေၾကာ္ျငာေတြပဲ ေတြ႕ရတယ္။ အကယ္ဒမီဆိုတာကေတာ့ အႏုပညာအေပၚပဲ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္သင့္တယ္ဆိုတာ ဟိုအရင္ကတည္းကလည္း ဘဘတို႔ လက္ခံထားတာပါ။ ႐ုပ္ရႇင္ဆင္ဆာ အဖဲြ႕အေနနဲ႔ ဘာမလုပ္ရဘူး၊ ဘာလုပ္ရမယ္ဆိုတာက သတ္မႇတ္ထားၿပီးသား။ အခု အကယ္ဒမီဆုေရြးခ်ယ္ ေရးမႇာဆိုလည္း အဓိကေတာ့ ပရိသတ္အတြက္ အတုယူမႇားစရာ ျဖစ္ေနသလား၊ ဒါဆိုရင္ေတာ့ နဂိုကတည္းကကို ႐ံုတင္ၿပီးမျပခိုင္းနဲ႔ေလ။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ရဲအေၾကာင္းပါရင္ ရဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့၊ ေဆးအေၾကာင္းပါရင္ ေဆးပညာနဲ႔ပတ္သက္တာကို ေရြးခ်ယ္စိစစ္ တယ္ဆိုေတာ့ ႐ုပ္ရႇင္ပညာဟာ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြမႇာ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ သိနားလည္ထားတဲ့ ပညာသည္ေတြပဲ နားလည္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရိႇတယ္။ အခုဆုေရြးခ်ယ္တယ္ ဆိုတာက ဘယ္လိုစည္းကမ္းဘယ္ လို သတ္မႇတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ၾကမႇာလဲ။ အဲဒါက အေရးႀကီးသြားၿပီ။ ေနာက္ပိုင္းကို အႏုပညာအေပၚပဲ အေျခခံၿပီး ေရြးခ်ယ္သင့္တယ္ဆိုတာ ျဖစ္သင့္တာကၾကာၿပီ။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ေျပာင္းဖို႔က ခက္လိမ့္ဦးမယ္။ ေျပာင္းၾကလိမ့္မယ္လို႔ သိပ္မထင္ဘူး။ အခုလိုေျပာတယ္ဆိုတာလည္း ႐ုပ္ရႇင္ကိုခ်စ္တဲ့သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာတာ။ တိုင္းျပည္ကိုေစာ္ကားတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ (CEO , Eleven Media Group)
၂၀၁၀ မွာေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ႏွစ္ အကယ္ဒမီဆုေပးပြဲ မွာလည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္သင့္ၿပီ။ အကယ္ဒမီဆိုတာ အႏုပညာအတြက္ပဲ ျဖစ္သင့္ပါၿပီ။ ေရြးခ်ယ္တဲ့အဖြဲ႔ကလည္း တျခားႏိုင္ငံေတြလို Independent body ျဖစ္သင့္တယ္။
မင္းသားႀကီးဦးျမင့္စိုး
အကယ္ဒမီဆုေရြးခ်ယ္ရာမႇာ အႏုပညာအေပၚမႇာမူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္သင့္တယ္။ ဟိုတုန္းကေတာ့ အကယ္ဒမီဆုေရြးခ်ယ္ေရး အဖဲြ႕အေန နဲ႔သံုးဆင့္ရိႇတယ္။ အဆင့္သံုးဆင့္နဲ႔ စိစစ္ၿပီးမႇ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာ။ အဲဒီမႇာႏႇစ္မ်ဳိးျဖစ္ လာတယ္။ အႏုပညာရႇင္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ရသြားတာမ်ဳိးေတြ ရိႇေပမယ့္မူ၀ါဒပိုင္းအရ မကိုက္ညီတာေၾကာင့္ ရသင့္လ်က္နဲ႔ မရလိုက္တာမ်ဳိးေတြ လည္းရိႇတတ္တယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း မႇာေတာ့ အကယ္ဒမီေရြးခ်ယ္ရာမႇာ ဒရာမာကိုပဲ ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္တယ္ လို႔ သိထားၾကေပမယ့္ ဒီႏႇစ္မႇာေတာ့ အမ်ားနဲ႔ မသက္ဆိုင္ေသာသူဇာတ္ကား ကို ဆုေတြအမ်ားႀကီးေပးလိုက္ျခင္းကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ဘယ္လိုဇာတ္ကား အမ်ဳိးအစားေတြထဲက ေရြးခ်ယ္တယ္ ဆိုတာက စဥ္းစားစရာျဖစ္လာတယ္။ကြၽန္ေတာ့္အေတြ႕အၾကံဳအရဆိုရင္ တကၠသိုလ္၀င္းေဖ႐ိုက္တဲ့ ျပည္တန္တဲ့က်ည္ဆန္ဇာတ္ကားမႇာ ဒါ႐ိုက္တာကဆုရသြားေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ရတာ ကြန္ျမဴနစ္ ေက်ာင္းသားအေနနဲ႔ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဆုမရခဲ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆုေရြးခ်ယ္ရာမႇာ ျဖစ္သင့္တာနဲ႔ ျဖစ္သြားတာႏႇစ္မ်ဳိးရိႇလာတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမႇာေတာ့ ျဖစ္ခ်င္တာဆိုတာတစ္ခုက ပိုတိုးလာတယ္။ ပရိသတ္ေတြက သူတို႔ေမတၲာရိႇတဲ့သူေတြကို ရေစခ်င္ၾကတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ျဖစ္သင့္ တာရယ္၊ ျဖစ္ခ်င္တာရယ္၊ ျဖစ္သြား တာရယ္ သံုးမ်ဳိးျဖစ္လာပါတယ္။ အဓိကေတာ့ဆုေရြးခ်ယ္ရာမႇာ အႏုပညာအေပၚပဲ ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္သင့္ တယ္လို႔ထင္တယ္။ အကယ္ဒမီဆိုတာကို NGO တစ္ခုအေနနဲ႔ ဆံုးျဖတ္သင့္မသင့္ဆိုတာကေတာ့ ဒီမႇာက ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မရိႇေသးဘူး။ လုပ္သင့္တဲ့အရာသံုးမ်ဳိးေတာ့ ရိႇတယ္။ မီဒီယာေတြ သတင္းစာသမားေတြက ေရြးတဲ့ဆုမ်ဳိး၊ ပရိသတ္ကေပးတဲ့ဆုမ်ဳိး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ကေပးတဲ့ ဆုမ်ဳိးသံုးမ်ဳိး သံုးမ်ဳိးေတာ့ရိႇသင့္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာမႇာလည္းရိႇတယ္။ အမ်ဳိးသား စာေပဆုဆိုရင္ အဲဒီဆုအျပင္ အျခား ပုဂၢလိကစာေပဆုေတြကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္သလုိေပါ့ေလ။ အဲဒီလို ျဖစ္လာေအာင္လည္း ႀကိဳးစားသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။